قهوه در اتیوپی

 قهوه در اتیوپی ، اتیوپی را زادگاه گیاه قهوه و فرهنگ قهوه می دانند. تصور می شود که قهوه از مدتها پیش یعنی در قرن نهم در اتیوپی کشف شده است. امروزه بیش از 12 میلیون نفر در اتیوپی در کشت و چیدن قهوه نقش دارند و قهوه همچنان بخشی اصلی از فرهنگ اتیوپی است.

 قهوه در اتیوپی :

شاید یکی از بارزترین بازتاب های نقش قهوه در فرهنگ اتیوپی، در زبان آنها است . قهوه چنان نقش محکمی در فرهنگ اتیوپی ایفا می کند که در بسیاری از عبارات و اصطلاحات مربوط به زندگی، غذا و روابط بین افراد ظاهر می شود.

امروزه نوشیدن قهوه در بین مردم اتیوپی بصورت روزانه وجود دارد. قهوه‌ی معمول اتیوپی به نام “Buna dabo naw” شناخته می‌شود. این کلمه به این معناست “قهوه مثل نان برای ما اهمیت دارد” ترجمه می شود. قهوه نقش مهمی را در زندگی اجتماعی مردم اتیوپی ایفا می‌کند.

جمله رایج دیگر در این کشور “Buna Tetu” است. این یک عبارت آمهاری است که در لغت به معنای “قهوه را بنوش” است. این عبارت نه تنها در مورد نوشیدن قهوه استفاده میشود، بلکه در معاشرت با یکدیگر نیز کاربرد دارد، درست مانند اصطلاحی که مردم انگلیسی از عبارت “دور هم جمع بشویم برای نوشیدن قهوه”  استفاده می کنند.

اگر شخصی بگویید ” من شخصی را ندارم که با او قهوه بنوشم ” بدان معنی نیست که کسی را ندارد بلکه به این معناست که دوست های خوبی ندارد که بتواند به آنها اعتماد کند . این اصطاح نشان دهنده نقش بزرگ و مهم قهوه در اتپوپی است . و واقعیت این است مردم اغلب قهوه را برای گفتگوهای دست جمعی مینوشند. هنگامیکه راجب زندگی روزمره، شایعات و مسائل عمیق تری گفتگو میکنند . همچنین اگر کسی بگوید “اجازه ندهید در زمان نوشیدن قهوه نام شما مورد توجه قرار بگیرد ” منظور این است که شما باید مراقب شهرت خود باشید و از تبدیل شدن به موضوعاتی در مورد شایعات منفی جلوگیری کنید .

افسانه قهوه اتیوپی :

معروف ترین افسانه قهوه در اتیوپی معمولاً چیزی شبیه به این است: کالدی (Kaldi)، یک چوپان بز اهل کافا بود، بزهای خود را به منطقه ای مرتفع در نزدیکی صومعه میبرد تا بچرند . او متوجه شد که بزها بعد ازخوردن یک بوته، رفتار عجیب و غریبی از خود نشان میدهند و با هیجان زیاد شروع به پریدن می کنند و صداهای بلندی از خود در میاوردند و عملا روی پاهای عقب خود می رقصند. وی دریافت که منبع هیجان و کارهای عجیب و غریبشان یک درختچه کوچک با توت های قرمز روشن است. کنجکاو شد و کمی از توت ها را برای خودش برداشت تا امتحان کند .

کالدی مانند بزهای خود اثرات انرژی بخشی را از گیلاس های قهوه گرفت . او پس از پر كردن جيب خود از توت قرمز، به خانه نزد همسرش شتافت و به او توصيه كرد كه به صومعه نزديك خانه اش برود تا اين توت هاي “از بهشت فرستاده شده” را با راهبان آنجا تقسيم كند.

به محض ورود به صومعه، دانه های قهوه کالدی مورد استقبال راهبان آنجا قرار نگرفت، بلکه به کالدی کلی بی احترامی کردند. یک راهب، نعمت کالدی ( گیلاس ها قهوه ) را “کار شیطان” نامید و آن را در آتش انداخت. با این حال، طبق افسانه ها، عطر و بوی دانه های قهوه هنگام برشته کاری کافی بود تا راهبان فرصتی دوباره به این دانه ها و کالدی بدهند. آنها دانه های قهوه را از آتش بیرون آوردند، آنها را خرد كردند تا آتشی که دانه های قهوه گرفتند را خاموش كنند و آنها در آب گرم و سپس در گل مینا گذاشتند تا از آنها محافظت شود ( داستان به همین ترتیب ادامه دارد).

همه راهبان موجود در صومعه رایحه قهوه را استشمام کردند و آمدند تا آن را امتحان کنند. دقیقاً مانند راهبان بودایی چینی و ژاپنی که چای می نوشند، این راهبان دریافتند که اثرات نشاط آور قهوه در بیدار نگه داشتن قهوه در طول تمرین معنوی مفید است ( نماز و عبادت های مقدس). آنها عهد کردند که از آن پس هر روز این نوشیدنی تازه پیدا شده را به عنوان کمک به عبادت های مذهبی خود بنوشند.

یک افسانه دیگر هم راجب قهوه وجود دارد . که کشف قهوه را به یک مرد مسلمان بسیار معتقد به نام شیخ عمر نسبت می دهد که در یک منطقه دور افتاده در موکا، یمن زندگی می کرد.

تاریخچه قهوه اتیوپی :

تصور می شود که شخصیت افسانه ای کالدی در حدود سال 850 میلادی وجود داشته باشد. این روایت همزمان شده است با رایج شدن کشت قهوه در اتیوپی. که حدود قرن نهم آغاز شده است. با این حال، برخی معتقدند که قهوه از اوایل سال 575 میلادی در یمن کشت می شد.

اگرچه افسانه کالدی، بزها و راهبان می گویند که قهوه در همان روز به عنوان یک ماده محرک و به عنوان یک نوشیدنی کشف شده است، اما به احتمال زیاد دانه های قهوه در سابق به عنوان ماده محرک به صورت یک آدامس بوده است . دانه های قهوه آسیاب شده را  با ghee (کره شفاف) یا چربی حیوانات مخلوط کرده تا شبیه یه یک خمیر شود، آنها را به قطعات کوچکتری تبدیل می کردند و سپس در صورت نیاز برای انرژی در سفرهای طولانی، مصرف می کردند. برخی از مورخان بر این باورند که این رسم جویدن قهوه توسط کافران سودایی که قهوه را می جویدند برای کمک به زنده ماندن در سفرهای دشوار و مسیرهای طولانی بوده است، ظاهراً سودانی های اسیر شده این رسم جویدن قهوه را از کشور گالا در اتیوپی برداشتند. امروزه سنت مصرف قهوه آسیاب شده به صورت گیاهی در برخی مناطق Kaffa و سیدامو ( Sidamo)باقی مانده است. به همین ترتیب، در Kaffa، برخی از افراد کمی کره شفاف و ذوب شده را به قهوه دم کرده خود اضافه می کنند تا از نظر غذایی غلیظ تر شود و عطر و طعمی به آن اضافه بشود (کمی شبیه چای کره ای تبت). طبق برخی منابع، روشی برای خوردن قهوه به صورت فرنی نیز وجود داشته است و این روش مصرف قهوه را می توان در بین چندین کشور بومی دیگر اتیوپی در حدود قرن دهم مشاهده کرد.

به تدریج، قهوه به عنوان یک نوشیدنی در اتیوپی و فراتر از آن شناخته شد. در برخی از کشورها، گیلاس های قهوه خرد شده و سپس به نوعی شراب تبدیل میکنند. در برخی دیگر، دانه های قهوه را برشته، آسیاب کرده و سپس در آبجوش میجوشانند. به تدریج، رسم قهوه دم شده در کشورهای مختلف جای گرفت و گسترش یافت. در حدود قرن سیزدهم میلادی، قهوه به جهان اسلام سرایت کرد، جایی که به عنوان داروی قوی مورد احترام قرار گرفت و مانند جوشانده های گیاهی دارویی آن را دم میکردند. هنوز می توانید سنت های دم کردن قهوه را در اتیوپی، ترکیه و بسیاری از مناطق دیگر مدیترانه پیدا کنید، جایی که آنها به عنوان قهوه اتیوپی، قهوه ترک، قهوه یونانی و سایر نام های مشابه شناخته می شوند.

ریشه کلمه قهوه :

در زبان محلی، کلمه قهوه “bunn” یا “buna” است. ریشه کلمه قهوه از کافا (Kaffa) گرفته شده است . به همین دلیل قهوه گاهی وقتها Kaffa bunn یا قهوه از کافا خطاب میشد . به همین دلیل، برخی بر این باورند که اصطلاح “دانه قهوه” انگلیسی سازی ( کلمه ای را وارد زبان انگلیسی بکنید ) ” Kaffa bunn ” است . با توجه به اینکه دانه قهوه در واقع دانه هایی هستند که داخل توت قرمز رنگ وجود دارند . این نظریه حتی معنی بیشتری پیدا میکند.

منبع : www.thespruceeats.com