قهوه در کوبا

قهوه در کوبا ، کوبا، تولید کننده : سیگار برگ، سالسا و قهوه و  همچنین دارای علم سیاسی است، ممکن است بعضی از ما از یک فنجان قهوه کوبانو با اسیدیته کم و بدنه سنگین لذت برده باشیم، اما چه تعداد افرادی طعم قهوه کوبا را چشیده اند؟ و منظور از آن، همانی است که در خاک حاصلخیز توسط کشاورزان زحمتکش رشد میکند .

صنعت قهوه کوبا بعد از سال 1960 به شدت تحت تأثیر ملی شدن و تحریم تجاری  قرار گرفت. به همین دلیل، دنیای غرب تا حد زیادی با تولید قهوه در کشور کوبا ناآشنا است . بسیاری از مصرف کنندگان قهوه هرگز فرصتی برای چشیدن دانه های قهوه در کوبا نداشته اند.

سفر به مزارع قهوه کوبا فرصتی به من داده است تا برخی از دانه های قهوه را نمونه گیری کنم، و بیشتر از آنچه تصور می کردم به من آموخت. نگاهی دقیق تر به زندگی تولید کنندگان قهوه کوبا و مشکلات روزمره آنها.

ارتباط کوبا با قهوه :

کوبا ارتباط منحصر به فردی با قهوه دارد که مستقیماً با تاریخ سیاسی جزیره کارائیب (Caribbean) در ارتباط است .

این گیاه توسط خوزه آنتونیو ژلابرت(Jose Antonio Gelabert) در قرن هجدهم معرفی شد. استعمارگران فرانسوی بعداً روشهای تولید قهوه خود را به ارمغان آوردند و در زمان انقلاب کوبا در سال 1959، این کشور صادر کننده عمده قهوه در سراسر جهان بود.

زمینه های سیاسی و ملی شدن صنعت قهوه منجر به کاهش تولید قهوه شد. امروزه، ژاپن و فرانسه بازارهای اصلی قهوه کوبا هستند. تمام قهوه های کوبا توسط Cubaexport به کشورهای دیگر صادر می شود . قیمتی که توسط دولت تنظیم می شود به تولیدکنندگان و پرورش دهندگان قهوه پرداخت می کند.

دولت به خاطر مشکلات فراوان در تامین مواد غذایی، ایجاد درآمد و حفظ صادرات قهوه برای مردم محدودیت های مختلفی قرار داد که یکی از این محدودیت ها جیره بندی قهوه برای کوبایی هاست که هر کوبایی در ماه فقط اجازه خرید 4 بسته قهوه دارد! یعنی هر دو هفته به دو اونس قهوه محدود می شود.

اولین باری که قهوه کوبایی را امتحان کردم هنگامیکه به خانه ام در استرالیا برگشتم. دلم گرفته بود. دانه قهوه پی بری (Peaberry یک نوع قهوه جهش یافته است که با قهوه های معمولی فرق می کند ، این نوع میوه قهوه دارای یک دانه است که دانه آن گرد و مانند نخود می باشد و شیرینی بیشتری نسبت به سایر انواع گیلاس قهوه دارد.) از گوانتانامو (Guantanamo) دارای طهم و مزه دودی، توتون، ادویه جات، فندق، شکلات تلخ و نشانه هایی از چرم بود. لبخندی بر لبم نشست و علاقه من را درباره منشأ آن برانگیخت.

در هاوانا، قهوه طور دیگری سرو می شود: معمولاً به صورت اسپرسو با شکر قهوه ای. جیره بندی قهوه منجر به ایجاد café con chícharo شده است، ترکیبی از قهوه و نخود تست شده که مقدار قهوه ای که در فنجان شما سرو میشود کمی بیشتر باشد.

اما این نوشیدنی با تعاملات اجتماعی که ایجاد می کند قابل مقایسه نیست . دوستان، همکاران و همسایگان روزانه دور هم جمع میشوند تا یک فنجان کوچک قهوه بنوشند ( نام این فنجان های کوچک ،تاسیتاها است). و نوشیدنی بخشی جدایی ناپذیر از فرهنگ کوبا است.

مزرعه قوه در کوبا :

قهوه کوبا در سه منطقه، کوههای سیرا مائسترا (Sierra Maestra) در شرق، Pinar del Rio در غرب و Escambray در قسمت مرکزی جزیره کشت می شود . اکثر قهوه هایی که برای صادرات تولید می شوند از سیرا مائسترا (Sierra Maestra)تهیه می شوند و آنهایی که برای مصرف داخلی استفاده می شود عمدتا از کوه های اسکامبرا (Escambray) است.

Topes de Collantes که چهار ساعت از هاوانا فاصله دارد، منطقه حفاظت شده ای است که در ارتفاع دومین رشته کوه کوبا قرار دارد. من درباره قهوه در کوه Crystal شنیده بودم که به من گفتند در کنار آب و هوای مناسب و همچنین خاک غنی از مواد معدنی رشد می کند. با اشتیاق برای یادگیری بیشتر، من راننده ای را به کوههای Escambray و طبیعتTopes de Collantes رساندم.

ما سعی کردیم از غرب به مرکز منطقه برسیم و در آبشارهای ال نیچو (El Nicho) توقف کنیم.

متأسفانه، ما با جاده های ناهموار که در اثر طوفان اخیر حتی بدتر شده بود روبرو شدیم. گروهی از کشاورزان به ما هشدار دادند که ” این ماشین جیپ از پس از این جاده ها برنمی آید “. با طوفانی که به سمت ما می آمد، ترجیح دادیم که خودمان را به خطر نیندازیم و برگشتیم.

خرابی جاده ها می تواند حمل و نقل و تدارکات را به مشکل بی اندازد و این جاده ها فقط برای گردشگران دشوار نیست. بلکه در مورد حمل و نقل دانه های قهوه هم به مشکل بر میخورند، یک جاده خراب می تواند باعث شود برداشت قهوه با تاخیر باشد و همچنین دانه های قهوه در طول مسیر خراب شوند .

از لحظه چیدن دانه قهوه، قهوه شروع به تخمیر می کند. جاده های نامناسب می توانند زمانی زیادی را بگیرند تا محصول را به جایی که قرار است قهوه  آسیاب و برشته کاری شود ببرند. آنها همچنین می توانند تحویل قهوه فرآوری شده را به تأخیر بیندازند. این یک سفر طولانی و پرخطر است زیرا دانه های قهوه در معرض رطوبت، گرما، خاک و نور خورشید قرار میگیرند، همه اینها می تواند کیفیت قهوه را کاهش دهد.

راه را به Topes de Collantes، به جنوب و سپس به Trinidad ادامه دادیم تا مسیری متفاوت را امتحان کنیم. رفتن به Escambray از شرق یک داستان کاملاً متفاوت بود، شاید به دلیل رونق و اهمیت نسبی تری که به جاده های خود برای گردشگری داده بودند. جاده های اینجا خیلی بهتر بود و ما می توانیم انبوهی از گیاهان چمن زار و نیشکر را ببینیم و کلی لذت ببریم و قدردانی کنیم .

کاساوا (Cassava)، آووکادو ، سیب زمینی ، آناتو (annatto) و مرکبات نیز در اینجا کاشته می شوند. همانطور که به ارتفاعات بالاتر می رسیدیم، اکالیپتوس و گیاهان چند ساله دیگر به وفور رشد می کردند. اینها درختانی هستند که برروی گیاهان قهوه نیز سایه می اندازند و به آنها اجازه می دهند تا رشد کندتری داشته باشند و این روند باعث میشود طعم های پیچیده تری ایجاد شود.

فرآوری و تولید قهوه :

ما خود را به مقصد رساندیم، اما دشواری رسیدن به آنجا فقط یکی از مشکلات عملی کشاورزان قهوه در کوبا بود. با فروپاشی بلوک اتحاد جماهیر شوروی، کوبا 80 درصد تجارت صادراتی خود را از دست داده است. فقر ناشی از این مشکل تأثیر زیادی در زیرساخت های کشاورزی داشته است .

روش های برداشت و فرآوری که امروزه استفاده می شود منسوخ و ناکارآمد است. برخی از خرده مالکان، گیلاس های قهوه را روی پاسیوی های خود در معرض نور خورشید خشک می کنند و با استفاده از هاون های چوبی، لایه برداری پوست گیلاس انجام می شود. این یک روش منحصر به فرد و صنعتگر برای انجام کارهایی است که تماشای آن زیباست ، اما بسیار سخت و زمانبر است.

این فرآوری کشاورزی منسوخ منجر به بهره وری پایین و تلفات زیاد پس از برداشت گیلاس قهوه می شود. کوبا بین 70 و 80٪ از نیازهای غذایی داخلی خود را از کشورهای دیگر وارد می کند.

از آنجا که اتحاد جماهیر شوروی کود و سموم دفع آفات را به کوبا تأمین می کرد، سقوط آن، نیز منجر به ارگانیک شدن بسیاری از محصولات کشاورزی در کوبا شد.

از صحبت با کشاورزان محلی در Topes de Collantes، متوجه شدم که زمین به طور کلی توسط ایالت به یک کشاورز اختصاص داده می شود. بعداً فهمیدم كه 80٪ زمین را ایالت در اختیار دارد و بیشتر آن را به كشاورزان و تعاونی ها اجاره می دهد. باقیمانده متعلق به کشاورزان است که زمین های کوچکتری نیز دارند.

و همچنین به من گفتند که محصولات با قیمت تعیین شده به دولت فروخته می شود و این مقدار برای سرمایه گذاری کشاورز در تجهیزات یا آموزش بهتر کافی نیست. از سال 1994، کشاورزان مجاز به فروش مستقیم مازاد به مردم شدند.

یکی از کشاورزان قهوه در Topes de Collantes می گوید: “ما باید تقریباً کل تولیدات قهوه خود را به دولت ارائه دهیم، زیرا قهوه کوبا همچنان یک صنعت دولتی است.”

موضوعات چالش برانگیز و مسائل ارتباطی :

من خیلی خوش شانس بودم که یک بعد از ظهر را با یکی از کشاورزان محلی یک فنجان قهوه تیره برشت میل کردم و راجب قهوه با آن گفتگو می کردم .

ما بحث کردیم راجب اینکه چگونه انزوا و مناطق دور افتاده کوهستانی جزیره، تدارکات حمل و نقل قهوه را دشوار کرده است. همچنین برقراری ارتباط بین تولیدکنندگان، تعاونی ها و صادرکنندگان دشوار است. این عدم تبادل اطلاعات صنعت قهوه کوبا را بیش از پیش دشوارتر می کند.

آب و هوای کارائیب (Caribbean ) یکی دیگر از عواملی است که باید در نظر گرفته شود. طوفان های گرمسیری مکرر، بارندگی شدید، خشکسالی و حتی زمین لرزه ها گاهی وقتها این جزیره را تحت تأثیر قرار می دهد. در کشوری که پول به سختی در می آید، طوفانی که زمان آن به موقع نرسیده است می تواند تأثیر عمده ای بر سلامت غذایی داشته باشد.

همانطور که تلاش ناموفق ما برای رفتن به اسکامبرا از غرب نشان داده شده است، یک طوفان می تواند جاده ها را برای هفته ها یا مدت طولانی صعب العبور کند. آب و هوای بد همچنین می تواند باعث از بین رفتن محصول شود یا محصول به عمل آمده را که کشاورزان منتظر برداشت آن هستند را خراب کند.

تاریخ کوبا ثابت می کند که این کشور توانایی تولید قهوه عالی را دارد. عشق مردم این کشور به قهوه نشان می دهد که این می تواند یک بازار مصرف سالم نیز باشد. اما زمینه سیاسی و ویژگی های جغرافیایی این جزیره گرمسیری مانع پیشرفت صنعت قهوه می شود.

سرمایه گذاری اندک در زیرساخت ها می تواند اختلافات فاحشی را در اینجا ایجاد کند. منابع جمع شده، تبادل دانش و دسترسی به بازار گسترده تر می تواند صنعت قهوه را دوباره زنده کند.

در ضمن اگر فرصتی برای امتحان کردن یک فنجان قهوه کوبایی را دارید، این کار را انجام دهید. و در مورد تلاش های بسیاری که کشاورزان با آن روبه رو هستند از کشت قهوه در مزرعه تا نوشیدن یک فنجان قهوه خوش عطر و طعم، خوب فکر کنید .

منبع : perfectdailygrind.com